zakgeld om te delen

Uit het scholierenonderzoek van Nibud blijkt dat ouders steeds meer voor pubers betalen en dat er nog een grote groep ouders is die geen afspraken maakt met hun kinderen waaraan ze dat mogen besteden. Een gemiste kans, want inmiddels is ook gebleken dat een financiële opvoeding kinderen veel oplevert. Naast het leren zelf plannen en keuzes maken kunnen ouders hun kinderen ook hun waarden meegeven met een financiële opvoeding.

Leida van den Berg, moeder van twee pubers, leert haar kinderen ook aan anderen te denken.

“Af en toe komt er een collectant aan de deur. Dit keer een mevrouw met een collectebus voor KWF Kankerbestrijding. Ik pak mijn portemonnee en geef vijf euro. Ook mijn zoon van 15 jaar ging terug het huis in om geld te pakken. Hij gaf de collectant tien euro. De mevrouw met de collectebus in haar hand was positief verbaasd. Dit had ze nog nooit meegemaakt. Mijn zoon legde uit dat hij speciaal een stuk zakgeld krijgt om met anderen te delen. Oftewel voor goede doelen. Daar had die mevrouw nog nooit van gehoord. Ze was er van onder de indruk. Ik kreeg een trots en warm gevoel van binnen en hoopte dat ze het zou doorvertellen.” 

Een financiële opvoeding loont

” Dit deed me denken aan mijn eigen financiële opvoeding. Als kind van een vader die bij de bank werkte, kreeg ik twee porties zakgeld. Een dubbeltje om te sparen en een dubbeltje voor mijn portemonnee. Dat heeft goed gewerkt: ik zorg ervoor dat ik altijd spaargeld heb en zal niet meer uitgeven dan er binnenkomt. Een prettige financiële basis die mij rust geeft. Dit deel van mijn financiële opvoeding wilde ik graag aan mijn kinderen doorgeven.

Rond de tijd dat mijn kinderen toe waren aan zakgeld las ik het boek van Tracy Gary: “Inspired Philanthropy; creating a giving plan and leaving a legacy”. Als kind kreeg Tracy drie porties zakgeld:  Een deel om te sparen, een deel voor zichzelf, maar ook een deel om ‘weg te geven’. Om te delen met mensen die het minder getroffen hadden en voor zelf gekozen goede doelen.

Ook ik en mijn kinderen behoren tot dat deel van de mensheid die het goed getroffen hebben en financieel niets tekort komen. Zo kwam het dat ik besloot mijn kinderen niet twee, maar ook drie delen zakgeld te geven: 50 cent om te sparen, 50 cent om te gebruiken en 50 cent om te delen. Toen de bedragen groter werden, werd de verhouding anders, maar het derde deel bleef. ” 

Scholieren die met hun ouders praten over geld en geholpen worden met budgetteren en sparen, planmatiger met hun geld omgaan sparen meer en maken vaker een overzicht van de inkomsten en uitgaven. Scholieren die zeggen dat hun ouders het belangrijk vinden dat zij goed met geld leren omgaan, krijgen vaker kleedgeld. Dit blijkt uit het Scholierenonderzoek 2016 van Nibud.

Toch ziet het Nibud dat 30 procent van de scholieren die zakgeld ontvangen, daar geen afspraken over heeft gemaakt. Bij scholieren die zak- en kleedgeld krijgen, heeft 14 procent niet met de ouders gesproken over de hoogte van het bedrag en wat er van dat geld moet worden gekocht. Het Nibud zou graag zien dat meer ouders met hun kinderen afspraken maken over zak- en kleedgeld. Door hun kinderen te helpen bij het plannen en keuzes maken, leren kinderen meer dan wanneer hun ouders de geldzaken overnemen. Zo checken scholieren minder vaak zelf hun saldo als ze merken dat hun ouders dat voor ze doen.

Emoties rondom geld vinden hun wortels in de kinderjaren en opvoeding. Hoe jonger je iets als voorbeeld ziet en normaal vindt, hoe vanzelfsprekender dit in je gedachten en je emotionele systeem rondom geld verweven zal zitten. Daarom loont het om kinderen bewust met geld op te voeden zodat ze zelf leren nadenken over hun bestedingen en daarbij hun eigen waarden kunnen ontwikkelen.